Na czym polega audyt sieci sprężonego powietrza?

Audyt sprężonego powietrza to proces oceny i analizy systemu sprężonego powietrza w celu zidentyfikowania potencjalnych obszarów do poprawy, zoptymalizowania efektywności, zmniejszenia kosztów operacyjnych i poprawy bezpieczeństwa. Celem audytu jest ocena wydajności systemu sprężonego powietrza, oraz wpływu na zużycie energii, w tym identyfikacja strat, szacowanie oszczędności zużycia energii, a także ocena wpływu na ogólną efektywność produkcji w przedsiębiorstwie. Audyt obejmuje również ocenę zgodności systemu  z normami i standardami, ocenę komponentów oraz zalecenia i sposoby optymalizacji procesów.

Jakie korzyści daje audyt sprężonego powietrza?

1. Optymalizacja wydajności: audyt pozwala zidentyfikować obszary, w których można poprawić wydajność systemu, takie jak: nieefektywna praca  sprężarki poniżej możliwości urządzenia; nieszczelności w instalacji; złe przekroje orurowania; czy nieoptymalne nastawy.

2. Redukcja kosztów: poprzez eliminację strat energii, optymalizację zużycia urządzeń i efektywną ich konserwację,  audyt pozwala obniżyć koszty finansowe związane z eksploatacją sprężarek i sieci sprężonego powietrza.

3. Zwiększenie niezawodności: przeprowadzanie regularnych przeglądów elementów instalacji, a także poprawa warunków pracy poprzez odpowiednią wentylację  może prowadzić do zmniejszenia awarii i przestojów sprężarkowni, co z kolei zwiększa niezawodność całego procesu produkcyjnego.

4. Zmniejszenie emisji: efektywnie działający system sprężonego powietrza zużywa mniej energii, co przekłada się na mniejszą emisję gazów cieplarnianych i obciążenie dla środowiska.

5. Poprawa jakości powietrza: szczególnie istotna w branżach, gdzie jakość powietrza ma kluczowe znaczenie, np. w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym, elektronicznym.

Jak wygląda audyt sprężonego powietrza? 

Audyt sprężonego powietrza składa się z kilku etapów, od zbierania danych po wdrażanie rekomendacji. Oto poszczególne etapy, które zazwyczaj obejmuje audyt:

1. Przygotowanie do audytu

• Określenie zakresu audytu – przed rozpoczęciem audytu należy określić, jakie obszary systemu sprężonego powietrza będą podlegały analizie. Audyt może obejmować całe przedsiębiorstwo lub tylko jego część, np. jedną linię produkcyjną, kompresorownię lub część infrastruktury.
• Zbieranie danych o systemie – analiza danych na temat istniejącego systemu sprężonego powietrza, w tym rodzaju sprężarek, zbiorników, zaworów, rur, filtrów, systemów chłodzenia i osuszania powietrza, a także sposobu jego dystrybucji.

2. Analiza wydajności sprężarek

• Wydajność sprężarek – sprawdzenie wydajności sprężarek (np. porównanie rzeczywistego zużycia energii z teoretycznym zapotrzebowaniem). Należy zwrócić uwagę na takie aspekty jak: sprawność energetyczna sprężarki,  wydajność przy różnych ciśnieniach, czy sprężarki działają w optymalnym zakresie obciążenia (unikanie pracy na niskim lub zbyt wysokim obciążeniu).
• Zużycie energii – obliczenie zużycia energii przez sprężarki i identyfikacja potencjalnych oszczędności poprzez optymalizację ich pracy (np. stosowanie sprężarek z napędem zmiennym – VSD, które dostosowują wydajność do zmieniającego się zapotrzebowania na powietrze).
• Ocena techniczna – sprawdzenie stanu technicznego sprężarek, w tym ich wieku, wymiany oleju, filtrów, uszczelek oraz ewentualnych nieszczelności.

3. Ocena systemu dystrybucji powietrza

• Nieszczelności w systemie – bardzo często systemy sprężonego powietrza mają niewielkie wycieki powietrza, które prowadzą do dużych strat energii. Audyt polega na wykrywaniu nieszczelności w rurach, zaworach, połączeniach i innych elementach systemu.
• Wydajność rur i zaworów – sprawdzenie, czy rury są odpowiednio dopasowane do zapotrzebowania, czy nie ma w nich zatorów, czy ciśnienie jest odpowiednio utrzymywane w całym systemie.
• Jakość powietrza – ocena jakości powietrza w systemie, sprawdzenie, czy powietrze jest odpowiednio oczyszczone z wilgoci, oleju i innych zanieczyszczeń. Wymaga to oceny filtrów, osuszaczy i separatorów oleju.

4. Analiza ciśnienia w systemie

• Optymalizacja ciśnienia – sprężone powietrze jest wykorzystywane w wielu aplikacjach, ale zbyt wysokie ciśnienie może prowadzić do nadmiernego zużycia energii. Audyt polega na sprawdzeniu, czy ciśnienie w systemie jest odpowiednie do potrzeb aplikacji (często zdarza się, że systemy pracują na wyższym ciśnieniu niż jest to konieczne).
• Ustawienia regulatorów ciśnienia – sprawdzenie, czy zawory regulacyjne i sterujące ciśnieniem są dobrze ustawione i działają prawidłowo.

5. Analiza jakości powietrza

• Wilgoć i zanieczyszczenia – sprawdzenie, czy powietrze jest odpowiednio osuszone i oczyszczone. Wilgoć w systemie sprężonego powietrza może prowadzić do korozji, zanieczyszczeń w urządzeniach i awarii narzędzi pneumatycznych.
• Osuszacze i filtry – ocena efektywności działania osuszaczy i filtrów powietrza, które zapobiegają kondensacji wilgoci i usuwają zanieczyszczenia, takie jak pył, olej czy cząstki stałe.

6. Ocena zużycia energii

• Monitorowanie zużycia energii – analiza, ile energii zużywa system sprężonego powietrza w odniesieniu do wydajności i zapotrzebowania na powietrze. Często okazuje się, że systemy sprężonego powietrza są nadużywane lub nieefektywnie zarządzane, co prowadzi do marnotrawstwa energii.
• Ocena efektywności energetycznej – obliczenie współczynnika efektywności energetycznej (np. kWh na m³ sprężonego powietrza) i wskazanie możliwości optymalizacji (np. zastosowanie technologii VSD, poprawa jakości powietrza, eliminacja nieszczelności).

7. Wnioski i rekomendacje

• Raport z audytu – na podstawie zebranych danych i przeprowadzonej analizy sporządzany jest raport, który zawiera szczegółowe wnioski i rekomendacje dotyczące poprawy efektywności systemu sprężonego powietrza.
• Rekomendacje dotyczące usprawnień – mogą obejmować m.in.:

– Wymianę starych sprężarek na bardziej energooszczędne modele.
– Zastosowanie sprężarek z napędem zmiennym (VSD) w celu dopasowania wydajności do zmieniającego się zapotrzebowania.
– Uszczelnienie nieszczelnych połączeń i rur.
– Optymalizację ciśnienia roboczego.
– Wymianę lub konserwację filtrów i osuszaczy.
– Wdrożenie systemów monitorowania zużycia energii i automatycznego sterowania.

Audyt sprężonego powietrza jest zatem skutecznym narzędziem do optymalizacji kosztów, poprawy efektywności energetycznej oraz zwiększenia niezawodności systemów sprężonego powietrza. Dzięki przeprowadzeniu audytu można zidentyfikować problemy i wdrożyć rozwiązania, które przyniosą korzyści zarówno finansowe, jak i technologiczne.